ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ 

Καθώς η οικογένεια είναι το σύστημα-ο χώρος στον οποίο μεγαλώνουμε και μαθαίνουμε να επικοινωνούμε, να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας και να δημιουργούμε σχέσεις, αυτό καθιστά το ρόλο των γονέων περίπλοκο και πιεστικό, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη την πολυπλοκότητα της σημερινής καθημερινότητας.
Οι γονείς καλούνται να διαχειριστούν θέματα της δικής τους σχέσης ως ζευγάρι, θέματα με την ευρύτερη οικογένεια, επαγγελματικά θέματα και παράλληλα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις που έχει το μεγάλωμα ενός ή και περισσοτέρων παιδιών.

Ταυτόχρονα, συχνά έρχονται αντιμέτωποι με θέματα ορίων και συμπεριφοράς των παιδιών, φοβίες, μαθησιακά και άλλα θέματα σχετικά με το σχολείο, θέματα υγείας και ανάπτυξης των παιδιών. Ο ειδικός, πάντοτε εστιασμένος και ψυχοεκπαιδευτικά  στο αίτημα των γονέων και τις ανάγκες του παιδιού, μπορεί να τους βοηθήσει να βελτιώσουν ή να αποκτήσουν νέες δεξιότητες που θα διευκολύνουν την επικοινωνία μέσα στην οικογένεια και θα συμβάλλουν στην υγιή συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη των παιδιών.

Άλλοι λόγοι για τους οποίους ένας γονιός θα μπορούσε να ζητήσει βοήθεια από έναν ειδικό είναι πιο ειδικά θέματα, όπως το διαζύγιο, το πένθος, αναπτυξιακά προβλήματα του παιδιού (π.χ. αυτισμός) που συχνά οι γονείς χρειάζεται να διαχειριστούν. Στις περιπτώσεις αυτές η βοήθεια του ειδικού είναι απαραίτητη, ώστε οι γονείς να βρουν την ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη που χρειάζονται, καθώς και να μάθουν τρόπους αντιμετώπισης και διαχείρισης του προβλήματος ή της κρίσης που βιώνουν.

Στόχος είναι η ενίσχυση του γονιού στο ρόλο του, μέσα σε ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης, ώστε να μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά το παιδί του στην πορεία ανάπτυξης, ωρίμανσης και αυτονόμησής του. Ταυτόχρονα, ο ίδιος ο γονιός μπορεί να βελτιώσει τις γονικές του δεξιότητες, να αυξήσει την αυτοπεποίθησή του και να δώσει έμφαση στη σχέση γονιού-παιδιού, μέσω μίας λειτουργικής επικοινωνίας κι ενός θετικού κλίματος που συμβάλλουν στην ανάπτυξή του.
Ένας γονιός μπορεί να έρθει για συμβουλευτική μόνος του ή/και με το/τη σύζυγό του.

​​​​​​​Η συμβουλευτική ζευγαριών απευθύνεται στα μέλη του ζευγαριού που νιώθουν ότι δεν παίρνουν την ικανοποίηση και πληρότητα που θα ήθελαν μέσα από τη σχέση. Απαιτείται η συμμετοχή και των δύο μελών του ζευγαριού σε κάθε συνεδρία, μέσα από την οποία δίνεται η δυνατότητα στο ζευγάρι να μετουσιώσει τις άναρχα εκφρασμένες ανάγκες σε γόνιμη ενδοσκόπηση. Η εμπειρία που έχει ο κάθε άνθρωπος για τη σχέση μέσα από την εμπειρία της πατρικής του οικογένειας, συχνά, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο δημιουργεί αργότερα τις δικές του προσωπικές σχέσεις.

Η συμβουλευτική ζεύγους βοηθάει το ζευγάρι να ορίσει τα θέματα που το δυσκολεύουν, να ξεκαθαρίσει το κάθε μέλος σε ποιο βαθμό τον/την αφορούν και τι μπορεί να γίνει για να βελτιωθεί η σχέση. Βασικός στόχος επίσης είναι να εντοπιστούν μοτίβα επικοινωνίας του ζευγαριού που είναι δυσλειτουργικά και δυσχεραίνουν την καθημερινότητα, φθείροντας συχνά και τη σχέση τους, να εκφραστούν συναισθήματα και σκέψεις που ίσως δεν είχαν μοιραστεί προηγουμένως, δίνοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα να δοθούν και να ακουστούν κάποιες απαντήσεις. 
Το ζευγάρι με τον τρόπο αυτό βοηθιέται στη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ του, όπως και σε θέματα που αφορούν το γονεϊκό ρόλο, την αυτονομία του κάθε μέλους και την ερωτική του σχέση.
Οι συναντήσεις διαρκούν 1 ώρα και η συχνότητα ορίζεται ύστερα από συνεννόηση του ζευγαριού με τον ψυχοθεραπευτή.

​​​​​​​Η ομαδική θεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που έχει αποδειχτεί εξίσου ή περισσότερο αποτελεσματική από την ατομική ψυχοθεραπεία για μια σειρά ψυχολογικών δυσκολιών και βασίζεται στη δυναμική που μπορεί να δημιουργηθεί από τη συνύπαρξη και αλληλεπίδραση κάποιων ανθρώπων που βρίσκονται μέσα σε αυτήν. Η ομαδική θεραπεία είναι μια σύνθετη και πολυεπίπεδη εμπειρία που απαιτεί το συντονισμό έμπειρων θεραπευτών, με στόχο να βοηθήσει τους ανθρώπους να βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους και τις συναισθηματικές τους δυσκολίες. Η θεραπευτική ομάδα δεν είναι απλά ένα σύνολο ανθρώπων, αλλά ένας μικρόκοσμος στον οποίο το κάθε μέλος έχει την ευκαιρία να ξεδιπλώσει τον πραγματικό του εαυτό και να βιώσει διορθωτικές εμπειρίες. Η σύνθεση της ομάδας γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό θεραπευτικό αποτέλεσμα για το κάθε μέλος ξεχωριστά, αλλά και για το σύνολο της ομάδας.

Οι θεραπευτικές ομάδες είναι συνήθως μικτές, ανοικτής ροής και μακροχρόνιες. Συντονίζονται από 1 ή 2 σταθερούς θεραπευτές και έχουν σταθερή διάρκεια (90’ ή 120’, σύμφωνα με τον αριθμό των μελών της) και χρόνο συνάντησης σε εβδομαδιαία βάση. Κάθε ομάδα απαρτίζεται, κατά προσέγγιση, από πέντε έως οχτώ μέλη, τα οποία εντάσσονται σε αυτή με την προϋπόθεση ότι δεν γνωρίζονται μεταξύ τους και αφού προηγηθούν μία σειρά ατομικών συνεδριών με το θεραπευτή, ώστε να έχει δημιουργηθεί μια ισχυρή θεραπευτική σχέση μεταξύ τους και να  γίνει μια εκτίμηση της κατάστασης, του αιτήματος αλλά και του ιστορικού του θεραπευόμενου.
Οι θεραπευτικές ομάδες βασίζονται στη συστημική προσέγγιση με έμφαση στο σημαντικό ρόλο των οικογενειακών σχέσεων.

Δουλειά του ψυχοθεραπευτή είναι να φροντίζει διαρκώς η θεραπευτική ομάδα να είναι ένας ασφαλής χώρος, όπου άνθρωποι με διαφορετικές ιστορίες και διαφορετικά αιτήματα για βοήθεια θα ωφεληθούν από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση, ώστε να σχετίζονται με τους ανθρώπους στη ζωή τους εκτός ομάδας, με τρόπο που να τους ικανοποιεί και να καλύπτει τις ανάγκες τους.

Κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής ομάδας κάθε μέλος έχει δικαίωμα να μιλήσει για οποιοδήποτε θέμα το απασχολεί, χωρίς να υπάρχουν περιορισμοί ή απαιτήσεις γύρω από αυτό, αλλά πάντοτε με βάση αυτό που επιθυμεί το ίδιο το μέλος. Καθώς τα μέλη, με τη διευκόλυνση των θεραπευτών, κατά τη θεραπευτική διεργασία μοιράζονται τις σκέψεις και τα συναισθήματα που  ανακύπτουν μέσα στη θεραπευτική ομάδα, αποφεύγοντας την κριτική και τις συμβουλές προς τα άλλα μέλη, λαμβάνουν χώρα βασικές θεραπευτικές διαδικασίες της ομάδας, όπως είναι το μοίρασμα/ο σχολιασμός και η ανάλυση από τα μέλη αυτού που γίνεται στο «εδώ και τώρα» της διεργασίας. Οι θεραπευόμενοι, αναστοχαζόμενοι τις αφηγήσεις των άλλων μελών της ομάδας, ωφελούνται από την ομαδική διεργασία, ακόμα και  όταν οι ίδιοι δεν μιλάνε για το δικό τους πρόβλημα.

Η διάθεση για συμπαράσταση στο πρόβλημα του άλλου, αλλά και η έλλειψή της, η ενσυναίσθηση και η αδιαφορία, η ταύτιση αλλά και η πλήρης αντίθεση, η λεκτική επικοινωνία αλλά και η σιωπή αποτελούν σήματα που εκπέμπονται από το κάθε μέλος ή και από όλη την ομάδα προς όλη την ομάδα για κάποιο λόγο.

Η αρχή της εμπιστευτικότητας είναι θεμελιώδης για τη λειτουργία της ομάδας. Από την πλευρά των θεραπευτών ισχύουν οι δεσμεύσεις που αφορούν και την ατομική συμβουλευτική/ψυχοθεραπεία (δεοντολογία). Τα μέλη της ομάδας αναμένεται να μην μοιράζονται προσωπικές πληροφορίες άλλων μελών με άλλα άτομα ή και μεταξύ τους, εκτός ομάδας. Εάν θέλουν να μοιραστούν με σημαντικούς ανθρώπους τους, εκτός ομάδας, κάτι από τη θεραπευτική διαδικασία θα πρέπει να το κάνουν με τέτοιο τρόπο, που να μην διακυβεύεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο το δικαίωμα κάθε μέλους για εχεμύθεια.

Η θεραπευτική ομάδα δεν είναι ένας χώρος ανάπτυξης κοινωνικών και φιλικών σχέσεων. Τα μέλη της ομάδας είναι χρήσιμο να μην αναπτύσσουν μεταξύ τους σχέσεις εκτός ομάδας. Εάν ωστόσο κάτι τέτοιο συμβεί, οφείλουν να το φέρουν για συζήτηση στην ομάδα. Επίσης, δεν επιτρέπεται η σύναψη ερωτικών σχέσεων μεταξύ των μελών της ίδιας θεραπευτικής ομάδας. 

​​​​​​​Στην οικογενειακή θεραπεία πραγματοποιούνται συναντήσεις με όλα τα μέλη της οικογένειας. Πρόκειται για μια αναγνωρισμένη μέθοδο ψυχοθεραπείας όπου κάποια ή όλα τα μέλη της οικογένειας μαζί,  συμμετέχουν σε θεραπευτικές συνεδρίες με στόχο να αντιμετωπίζουν τα ψυχολογικά προβλήματα ή συμπτώματα που εμφανίζονται με ένταση, συνήθως, σε ένα από τα μέλη της.

Η βασική ιδέα αυτής της μεθόδου είναι ότι τα ατομικά ψυχολογικά προβλήματα μπορούν να ιδωθούν από άλλο πρίσμα μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο σχέσεων. Κατά συνέπεια, αν επιτευχθεί μέσω της θεραπείας να τροποποιηθούν οι οικογενειακές αλληλεπιδράσεις, το νόημα των ψυχολογικών προβλημάτων θα αλλάξει και οι οικογένειες θα κινητοποιήσουν τις δυνάμεις τους για να επιλύσουν τα προβλήματα των μελών τους (ή και αντίστροφα).

Η μέθοδος αυτή έχει φανεί ερευνητικά ότι είναι αποτελεσματική για ένα ευρύ φάσμα ψυχολογικών προβλημάτων.

Η οικογενειακή θεραπεία μπορεί να λειτουργήσει ως μια αυτοτελής θεραπευτική μέθοδος ή να αξιοποιηθεί συμπληρωματικά με την ατομική ή/και την ομαδική θεραπεία.